Naukowcy z UJK będą badać zanieczyszczenia powietrza związane z budową elektrowni atomowej

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w konsorcjum z Lemitor Ochrona Środowiska sp. z o.o. będzie prowadzić badania związane z budową pierwszej elektrowni atomowej w Polsce. Elektrownia będzie zlokalizowana na terenie gminy Choszczno w województwie pomorskim. Budowa elektrowni ma ruszyć w 2028 r., a do tego czasu mają trwać prace przygotowawcze. Oddanie do użytku ostatniego z trzech planowanych bloków jądrowych zaplanowano na 2038 r.

„Badania dotyczyć będą wpływu budowy elektrowni atomowej na jakość powietrza. Realizowane są za zlecenie Polskich Elektrowni Jądrowych” – powiedział PAP dr hab. Michał Kozłowski, kierownik Zakładu Badań Środowiska i Geoinformacji UJK.

Kierownik Zakładu Badań Środowiska i Geoinformacji UJK podkreślił „unikatowość” laboratorium badawczego, którym dysponuje kielecka uczelnia.

„Z uwagi na swoją mobilność mamy możliwość przeprowadzania pomiarów w wielu miejscach, tam gdzie jest dostęp do energii elektrycznej, jak również tam, gdzie tego dostępu nie ma. Chodzi o planowane inwestycje dotyczące budowy dróg, kopalni czy zakładów przemysłowych, żeby analizować jakie było tło przed uruchomieniem inwestycji” – powiedział naukowiec.

Dodał, że mobilność laboratorium daje możliwość przeprowadzania pomiarów w miejscach wypadków, pożarów i innych katastrof, wszędzie tam, gdzie jest konieczność zbadania zanieczyszczenia powietrza. W laboratorium badane i analizowane są również stężenia siarki, ozonu i zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł komunikacyjnych, czyli głównie tlenku azotu.

Badana jest także reakcja żywych organizmów na występujące zanieczyszczenia. „Badania te są wspierane przez mikroskop elektronowy i sztuczną inteligencję. Dzięki połączeniu tych nowoczesnych i skomplikowanych technologii możemy nie tylko identyfikować zanieczyszczenia zdeponowane na plechach porostów czy powierzchni organów asymilacyjnych, ale możemy je prognozować, dokonując predykcji” – powiedział dr Mirosław Szwed z Zakładu Badań Środowiska i Geoinformacji UJK.

Kozłowski podkreślił, że badania prowadzone przez kieleckich naukowców posiadają akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. Dodał, że jako jedyni w Polsce mają akredytacje na automatyczne pomiary pyłów PM 2,5 i PM 10.

„Badania te, firmowane przez Polskie Centrum Akredytacji, dają nam możliwość uzyskania wiarygodnych, rzetelnych i porównywalnych wyników badań z innymi jednostkami, np. z Inspektoratem Ochrony Środowiska” – wskazał Kozłowski.

Badania związane z budową elektrowni atomowej to nie pierwsza analiza środowiskowa przeprowadzana przez kieleckich naukowców. Badania prowadzone były m.in. w przypadku autostrady A2, dróg ekspresowych S7, S11, S17, S19.

„We współpracy z Lemitor Ochrona Środowiska oraz Politechniką Warszawską sprawdzaliśmy, jaki wpływ na środowisko miała budowa najdłuższego tunelu w Polsce pod warszawskim Ursynowem w ciągu drogi ekspresowej S2. Biorąc pod uwagę natężenie badań, częstotliwość, ich długość, było to dla nas jak dotąd największe wyzwanie” – przyznał Kozłowski.

Budowa pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce ma być kluczowym projektem infrastrukturalnym, o strategicznym znaczeniu dla transformacji energetycznej w kraju. Według szacunków Polskich Elektrowni Jądrowych pierwsza elektrownia jądrowa na Pomorzu może pokryć zapotrzebowanie na prąd nawet ponad 12 mln gospodarstw domowych w Polsce.

Badania projektowe na zlecenie PEJ realizowane przez naukowców UJK i wrocławską spółkę Lemitor Ochrona Środowiska sp. z o.o. rozpoczną się w tym roku i potrwają trzy lata, do końca prac przygotowawczych pod budowę elektrowni. Dr hab. Kozłowski zaznaczył, że ze względu na klauzulę poufności nie może udzielić szczegółowych informacji odnośnie do zakresu prowadzonych badań.

Janusz Majewski (PAP)

maj/ pad/ mhr/